ກອງປະຊຸມສໍາມະນາວິຊາການລະດັບສາກົນ ຄັ້ງທີ 4 ຂອງຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງສາກົນ (MRC) ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້ “ນະວັດຕະກໍາ ແລະ ການຮ່ວມມື ເພື່ອຄໍ້າປະກັນຄວາມຍືນຍົງຂອງແມ່ນໍ້າຂອງ” ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 2-3 ເມສາ 2023 ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍມີ ທ່ານ ນາງ ບຸນຄໍາ ວໍລະຈິດ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ, ທ່ານ ອາດສະພັງທອງ ສີພັນດອນ ເຈົ້າຄອງນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ມີຜູ້ແທນຈາກປະເທດສະມາຊິກ MRC ແລະ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມ.
ທ່ານ ນາງ ບຸນຄຳ ວໍລະຈິດ ກ່າວວ່າ: ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານຊັບພະຍາກອນນ້ຳຖືເປັນບຸລິມະສິດ ທີ່ເປັນແນວຄວາມຄິດອັນສຳຄັນ ສໍາລັບການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ. ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານຊັບພະຍາກອນນ້ຳແມ່ນນັບມື້ນັບສົ່ງຜົນກະທົບເຖິງທຸກຂົງເຂດໃນທົ່ວໂລກ ທີ່ກຳລັງປະເຊີນກັບຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ການຫັນເປັນຕົວເມືອງ, ກໍຄືໄພພິບັດທາງທຳມະຊາດ. ສະຖານະການດັ່ງກ່າວນີ້ ຄາດວ່າຈະຮ້າຍແຮງຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ ຖ້າພວກເຮົາຍັງສືບຕໍ່ພັດທະນາແບບບໍ່ຄໍານຶງເຖິງບັນຫາດັ່ງກ່າວ. ສະນັ້ນ, ພວກເຮົາຈຶ່ງຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຮ່ວມກັນຕໍ່ກັບສິ່ງທ້າທາຍນີ້ຮ່ວມກັນຕື່ມອີກ.
ບັນຫາການຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນນໍ້າຕ້ອງໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂທັງໃນລະດັບທ້ອງຖິ່ນ, ລະດັບຊາດ, ລະດັບພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຢ່າງເໝາະສົມ. ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງທັງໝົດ ລວມທັງພາກລັດ, ພາກເອກະຊົນ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ, ປະຊາຊົນ ແລະ ສະຖາບັນການສຶກສາ ກໍຄວນມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເປັນພິເສດເຖິງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ຜູ້ດ້ອຍໂອກາດ.
ທ່ານ ກ່າວອີກວ່າ: ກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ ຈະເປັນໂອກາດອັນສໍາຄັນ ແລະ ທັນກັບເວລາພໍດີໃນການທົບທວນບັນດາວິທີການ ການພັດທະນາເຮັດຫຍັງ, ເຮັດແນວໃດ, ໃຜຈະເຮັດ ແລະ ເຮັດເວລາໃດ, ບັນດາສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ກາລະໂອກາດເພື່ອການຄຸ້ມຄອງອ່າງແມ່ນໍ້າຂອງແບບມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຮ່ວມກັນ ແລະ ໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ, ເພື່ອກ້າວໄປເຖິງວາລະ ແລະ ວິໄສທັດຂອງອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງ “ເສດຖະກິດຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ, ສັງຄົມມີຄວາມຍຸຕິທໍາ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມມີຄວາມອຸດົມສົມບູນໃນອ່າງແມ່ນໍ້າຂອງ” ແລະ ວາລະສາກົນປີ 2030 “ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ”, ການສ້າງນະໂຍບາຍ, ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ຊ່ອງທາງການຮ່ວມມືຢ່າງມີນະວັດຕະກຳແມ່ນເປັນສິ່ງທີ່ສຳຄັນເພື່ອສ້າງຂະບວນການໃຫ້ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ປະສິດທິຜົນ ໃນການແລກປ່ຽນຄວາມຮູ້ ແລະ ຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ແລະ ການຮ່ວມມືດ້ານການຄຸ້ມຄອງຊັບພະຍາກອນນໍ້າໃນອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງ.
ສປປ ລາວ ມີຄວາມມຸ່ງໝັ້ນຢ່າງເຕັມທີ່ຕໍ່ການພັດທະນາທີ່ບໍ່ພຽງແຕ່ໃຫ້ຍືນຍົງ, ແຕ່ຕ້ອງໄປຄຽງຄູ່ກັບຄວາມຮັບຜິດຊອບ, ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນສູງໃນການສະໜັບສະໜູນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ການຮ່ວມມືກັບບັນດາປະເທດແມ່ນ້ຳຂອງໂດຍອີງຕາມສັນຍາແມ່ນ້ຳຂອງປີ 1995. ສັນຍາສະບັບດັ່ງກ່າວນີ້ ໄດ້ສ້າງພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ພວກເຮົາເພື່ອສົ່ງເສີມອຸດົມການແຫ່ງການຮ່ວມມື ແລະ ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ເທົ່າທຽມກັນໃນອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງ.
ທ່ານ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ກ່າວອີກວ່າ: ໃນຂະນະທີ່ພາກພື້ນຂອງພວກເຮົາ ກຳລັງມີການປ່ຽນແປງ ແລະ ຫັນປ່ຽນຢ່າງໄວວາ, ພວກເຮົາຕ້ອງເຮັດວຽກຮ່ວມກັນຢ່າງຈິງຈັງຫຼາຍຂຶ້ນກວ່າເກົ່າ, ພວກເຮົາຕ້ອງໄດ້ປະຕິບັດການ ຮ່ວມກັນກັບບັນດາພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຫຼາຍຂຶ້ນ ໂດຍຜ່ານເຕັກໂນໂລຊີ ທີ່ມີນະວັດກໍາທີ່ສາມາດຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຮົາຫັນປ່ຽນການຄຸ້ມຄອງນ້ໍາ, ປັບປຸງການແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນ-ຂ່າວສານ ແລະ ສົ່ງເສີມລະບົບການຕິດຕາມດ້ວຍເຕັກໂນໂລຊີໃນລະດັບພາກພື້ນ. ກົນໄກການຮ່ວມມືທີ່ມີນະວັດຕະກໍາເຫຼົ່ານີ້ ຈະຊ່ວຍໃຫ້ພວກເຮົາບັນລຸເປົ້າໝາຍ ແລະ ຈຸດປະສົງຮ່ວມກັນໃນການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາອ່າງແມ່ນໍ້າຂອງແບບຍືນຍົງ, ກໍຄືການຫຼີກລ່ຽງ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຜົນກະທົບທີ່ອາດເກີດຂຶ້ນ ໂດຍສະເພາະເຂດຊຸມຊົນທີ່ມີຄວາມສ່ຽງໃນລະດັບພາກພື້ນ.
