ວິທະຍຸ ກະຈາຍສຽງ ຫວຽດນາມ, ນັບແຕ່ວັນທີ 11–16 ພະຈິກ, ຢູ່ນະຄອນຫລວງ ລີມາ, ປະເທດ ເປຣູ ໄດ້ຈັດ ສັບປະດາສຸດຍອດ ເວທີປາໄສ ຮ່ວມມື ເສດຖະກິດ ອາຊີ – ປາຊີຟິກ (APEC) ຄັ້ງທີ 31 ໄດ້ຮັບຄວາມຫວັງວ່າ ຈະຮັກສາ ກຳລັງໜູນ ການໂອ້ລົມ ສົນທະນາ ສຳຄັນ ລະຫວ່າງ ບັນດາພື້ນຖານ ເສດຖະກິດ ສະມາຊິກ, ຜ່ານນັ້ນ, ກໍ່ຊຸກຍູ້ ການເຕີບໂຕ ໃນສະພາບການ ການຄ້າໂລກ ຜະເຊີນໜ້າກັບ ສິ່ງທ້າທາຍ ຫລາຍຢ່າງ. ພາຍໃຕ້ຫົວຂໍ້ “ມອບສິດ, ກວມລວມ, ເຕີບໂຕ”, ສັບປະດາ ສຸດຍອດ APEC 2024 ລວມມີ ຫລາຍການເຄື່ອນໄຫວ, ໃນນັ້ນ, ຈຸດສຸມແມ່ນແຕ່ວັນທີ 14 – 16 ພະຈິກ ເມື່ອດຳເນີນ ບັນດາ ວາລະປະຊຸມ ສຸດຍອດ ດ້ວຍການເຂົ້າຮ່ວມ ຂອງປະມຸກລັດ ຂອງຫລາຍພື້ນຖານ ເສດຖະກິດ ສະມາຊິກ APEC. ສັບປະດາສຸດຍອດ APEC ຢູ່ນະຄອນຫລວງ ລີມາ, ປະເທດ ເປຣູ ໄດ້ເປັນການອັດປີ ສຳຄັນ ສຳລັບ APEC, ຊຶ່ງເປັນຂີດໝາຍ 35 ປີແຫ່ງການສ້າງຕັ້ງ APEC (1989), ສະນັ້ນ, ບັນດາສະມາຊິກລ້ວນແຕ່ມີຄວາມຕ້ອງການກວດກາຄືນ, ຕີລາຄາໝາກຜົນ ແລະ ກຳນົດທິດທາງ ຮ່ວມມື ໃນໄລຍະໃໝ່. ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ມອບສິດ, ກວມລວມ, ເຕີບໂຕ” ໃນປີ APEC 2024, ປະເທດ ເຈົ້າພາບ ເປຣູ ໄດ້ຊຸກຍູ້ 3 ບຸລິມະສິດຕົ້ນຕໍ, ລວມມີ: ການຄ້າ ແລະ ການລົງທຶນ ເພື່ອການເຕີບໂຕ ກວມລວມ ແລະ ເຊື່ອມຕໍ່; ນະວັດຕະກຳ ແລະ ຫັນເປັນດີຈີຕອນ ເພື່ອຊຸກຍູ້ ການຫັນຈາກ ເສດຖະກິດ ບໍ່ເປັນທາງການ ໄປສູ່ເສດຖະກິດ ເປັນທາງການ ແລະ ທົ່ວໂລກ; ການເຕີບໂຕແບບຍືນຍົງ ເພື່ອການພັດທະນາ ການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ດ້ວຍຕົນເອງ. ນອກນີ້ ຍັງມີ ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ APEC ຄັ້ງທີ 31 ສຸມໃສ່ ແລກປ່ຽນກ່ຽວກັບ ການຊຸກຍູ້ ໂຄງການດຳເນີນງານ ພັດທະນາ ກວມລວມ ແລະ ປະຕິບັດວິໄສທັດ ແລະ ບັນດາແຜນການກະທຳຂອງ APEC; ການໂອ້ລົມສົນທະນາ ລະຫວ່າງ ບັນດາການນຳ APEC ແລະ ບັນດາການນຳແມ່ນແຂກຖືກເຊີນກ່ຽວກັບ ການເພີ່ມທະວີ ປະສິດທິຜົນ ການຮ່ວມມື APEC ແລະ ຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມຕໍ່ເສດຖະກິດລະຫວ່າງພາກພື້ນ; ການໂອ້ລົມ ສົນທະນາ ລະຫວ່າງ ບັນດາການນຳ APEC ກັບສະພາ ໃຫ້ຄຳປືກສາ ດຳເນີນ ທຸລະກິດ APEC (ABAC); ກອງປະຊຸມ ສຸດຍອດ ວິສາຫະກິດ APEC (CEO Summit) ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ປະຕູໄປເຖິງເຂດດິນແດນແຫ່ງ ກາລະໂອກາດ”. ທ່ານ ຄຣີສ ເພັກ(Chris Penk), ລັດຖະມົນຕີກະຊວງຂໍ້ມູນທີ່ດິນ ນູແວນເຊລັງ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “APEC ແມ່ນເວທີປາໄສແຖວໜ້າ ຢູ່ພາກພື້ນ ອາຊີ – ປາຊີຟິກ ໃນການຊຸກຍູ້ ບັນດາແນວຄິດ ເພື່ອປັບປຸງ ແລະ ເພີ່ມທະວີ ດ້ານການຄ້າ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, APEC ຍັງຮັກສາ ໄດ້ບົດບາດ ເປັນມູນເຊື້ອ ແມ່ນປູກລ້ຽງດ້ານແນວຄວາມຄິດ. ນີ້ແມ່ນສິ່ງທີ່ໜ້າເຄົາລົບ, ພິເສດແມ່ນໃນຈຸດເວລາທີ່ພວມມີ ສິ່ງທ້າທາຍຫລາຍຢ່າງ, ນັບທັງຢູ່ພາກພື້ນ ແລະ ທົ່ວໂລກ, ອາດສາມາດນາບຂູ່ ເຖິງສະພາບແວດ ລ້ອມດ້ານການຄ້າເສລີ ແລະ ຄວາມຂະຫຍັນຂັນເຄື່ອນ ໃນການລະດົມສົ່ງເສີມ”.ໂດຍຈັດຂຶ້ນ ໃນສະພາບ ພູມສາດ ການເມືອງ ໃນໂລກສືບຕໍ່ ມີການຜັນແປ ທີ່ສັບສົນ, ດ້ວຍການປະທະກັນ ຖືກແກ່ຍາວຢູ່ ອູແກຣນ, ເຂດຕາເວັນອອກກາງ, ສັບປະດາສຸດຍອດ APEC ຢູ່ ລີມາ ກໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມຫວັງວ່າ ຈະຊຸກຍູ້ການສົນທະນາລະຫວ່າງ ການນຳບັນດາປະເທດ. ທ່ານ ເຣນາໂຕ ເຣເຢສ(Renato Reyes), ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງຮັບຜິດຊອບ APEC ຂອງ ເປຣູ, ໃຫ້ຮູ້ວ່າ:“APEC ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງໃນປີ 1989 ຄືດັ່ງເວທີປາໄສປອດການເມືອງ, ບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ບັນຫາພູມສາດ ການເມືອງ ແຊກຊຶມເຂົ້າ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ສິ່ງນີ້ພວມມີການປ່ຽນແປງ. ພວກເຮົາ ໄດ້ເຫັນວ່າ: ໃນໄລຍະເກືອບ 3 ປີມໍ່ໆມານີ້, ເລື່ອງ APEC ຕອບສະໜອງກັບສະພາບຕົວຈິງໃໝ່ນີ້ຄືແນວໃດ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່ານັ້ນກໍ່ແມ່ນຈຸດແຮງໃໝ່ຂອງ APEC”.ນອກນີ້ ຍັງມີບັນດາຫົວຂໍ້ສຳຄັນຢູ່ນອກ APEC ມີອີກຫົວຂໍ້ໜຶ່ງ ທີ່ໜ້າສົນໃຈ ອາດຈະສ້າງເປັນການປືກສາຫາລື ຫລາຍຢ່າງໃນສັບປະດາສຸດຍອດ APEC ປີນີ້, ເຖິງວ່າບໍ່ນອນໃນໂຄງການດຳເນີນງານເປັນທາງການ, ແມ່ນບັນດາຜົນກະທົບຂອງການເລືອກຕັ້ງ ປະທານາທິບໍດີ ສະຫະລັດ ອາເມລິກາ. ສຳລັບ ການຄ້າທົ່ວໂລກ, ກ່ອນອື່ນໝົດ ແມ່ນສຳລັບການຄ້າ ລະຫວ່າງ ບັນດາພື້ນຖານເສດຖະກິດ ສະມາຊິກ APEC. ຕາມວົງການ ນັກສັງເກດການແລ້ວ, ເລື່ອງ ທ່ານ ໂດນັນ ທຣຳ(Donald Trump) ຮັບໄຊຊະນະ ໃນການເລືອກຕັ້ງ ດຳລົງຕຳແໜ່ງ ປະທານາທິບໍດີ ແນ່ນອນວ່າ ຈະເຮັດໃຫ້ຫລາຍພື້ນຖານ ເສດຖະກິດ APEC ຕ້ອງມີການກະກຽມ ແຜນການເພື່ອຮັບມື ຖ້າມີການປ່ຽນແປງ ດ້ານນະໂຍບາຍ ການຄ້າຈາກ ສ.ອາເມລິກາ, ຍ້ອນໃນ ບັ້ນຫາສຽງເລືອກຕັ້ງ ປະທານາທິບໍດີ, ທ່ານ Donald Trump ໄດ້ຖະແຫລງ ເປັນຫລາຍຄັ້ງວ່າ: ຈະເພີ່ມທະວີ ການຈັດວາງ ພາສີ ສິນຄ້າ ນຳເຂົ້າ ອາເມລິກາ ກັບທຸກຄູ່ຮ່ວມມື ເສດຖະກິດ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ທ່ານ ໄບອັນ ນິໂຄສ (Brian Nichols), ຜູ້ຊ່ວຍວຽກລັດຖະມົນຕີການຕ່າງປະເທດ, ຮັບຜິດຊອບພາກພື້ນ ເຂດຕາເວັນຕົກ ຊີກໂລກ ຖືວ່າ, ປະເທດ ສະຫະລັດ ອາເມລິກາ ຍາມໃດກໍ່ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາກັບ APEC ໃນໄລຍະກວ່າ 3 ທົດສະວັດ ຜ່ານມາ ແລະ ສິ່ງດັ່ງກ່າວ ຈະປ່ຽນແປງ ພາຍໃຕ້ ສະໄໝ ອຳນາດ ການປົກຄອງໃໝ່ ໄດ້ຂ້ອນຂ້າງຍາກ.“ປະຊາຊົນ ອາເມລິກາ ໄດ້ເລືອກຕັ້ງປະທານາທິບໍດີຄົນຕໍ່ໄປ ແລະ ພວກຂ້າພະເຈົ້າລໍຖ້າອຳນາດການປົກຄອງຊຸດຕໍ່ໄປວາງແຜນນະໂຍບາຍ ແລະ ເປົ້າໝາຍສະເພາະ, ແຕ່ປະເທດ ອາເມລິກາ ຜ່ານຫຼາຍສະໄໝປະທານາທິບໍດີນັບແຕ່ວັນສ້າງຕັ້ງ APEC ແລະ ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັກສາບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາເປັນເຈົ້າການກັບພາກພື້ນ ອາຊີ – ປາຊີຟິກ ໃນຕະຫລອດໄລຍະກວ່າ 30 ຜ່ານມາ. ສະນັ້ນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າ ຍັງຈູບຈ້າວ ຕໍ່ບັນດາການຮ່ວມມືກັບ APEC ໃນຫລາຍປີ ຈະມາເຖິງ”. ນອກຈາກ ບັນດາຜົນກະທົບ ຂອງການປ່ຽນແປງ ອຳນາດການປົກຄອງຢູ່ ສ.ອາເມລິກາ ຕໍ່ກັບການຮ່ວມມື APEC, ມີເຫດການຢູ່ນອກສັບປະດາສຸດຍອດ APEC ກໍ່ໄດ້ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈຢ່າງໃຫຍ່ຫລວງ ແມ່ນເລື່ອງ ເພີ່ມທະວີ ການຮ່ວມມື ດ້ານເສດຖະກິດ, ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ ລະຫວ່າງ ສປ ຈີນ ກັບບັນດາປະເທດ ອາເມລິກາລາຕິນ ແລະ ພິເສດ ແມ່ນປະເທດ ເຈົ້າພາບ ເປຣູ./.
(ບັນນາທິການຂ່າວ: ຕ່າງປະເທດ), ຮຽບຮຽງ ຂ່າວໂດຍ: ສະໄຫວ ລາດປາກດີ
