ເມື່ອເວົ້າເຖິງ “ນາ” ຫຼື “ທົ່ງນາ” ຫຼາຍຄົນ ຈະຮູ້ຈັກກັນເປັນຢ່າງດີເພາະສືບເນື່ອງຈາກປະຊາກອນສ່ວນຫຼາຍແມ່ນນິຍົມບໍລິໂພກ ຫຼື ກິນເຂົ້າເປັນອາຫານຫຼັກ ແລະ ອີກຢ່າງໜຶ່ງອາຊີບເຮັດນາແມ່ນເປັນອາຊີບພື້ນຖານຂອງມະນຸດຊາດຕັ້ງແຕ່ໃດມາ ເວົ້າລວມ, ເວົ້າສະເພາະແມ່ນຄົນລາວເຮົາແມ່ນໄດ້ຖືເອົາອາຊີບກະສິກໍາ (ການເຮັດໄຮ່ໄຖນາ) ເປັນອາຊີບພື້ນຖານນັບຕັ້ງອະດີດຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ ໂດຍສືບເນື່ອງມາຈາກບັນພະບູລຸດ. ມາຮອດປັດຈຸບັນນີ້ພັກ-ລັດຖະບານເຮົາແມ່ນໄດ້ຖືເອົາວຽກງານກະສິກໍາເປັນໜຶ່ງໃນສາມເສົາຄໍ້າຂອງເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ ເພື່ອຄໍ້າປະກັນດ້ານສະບຽງອາຫານຂອງພົນລະເມືອງພາຍໃນປະເທດ ແລະ ຂາຍເປັນສິນຄ້າ.
ລຸງ ລໍາຄໍາ ຈັນທະວົງສາ ອາຍຸ 66 ປີ ຊຶ່ງເປັນປະຊາຊົນບ້ານນາໃຕ້ ເມືອງໜອງບົກ ແຂວງຄໍາມ່ວນ ຄອບຄົວຂອງລຸງມີຈໍານວນທັງໝົດ 8 ຄົນ. ແຕ່ປັດຈຸບັນ, ບັນດາລູກໆສ່ວນໜຶ່ງແມ່ນອອກເຮືອນ ແລະ ອີກສ່ວນໜຶ່ງແມ່ນໄປສຶກສາຕໍ່ຢູ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເຮັດໃຫ້ເຫຼືອແຮງງານຕົ້ນຕໍພຽງແຕ່ 3 ຄົນ (ຜົວ-ເມຍ ແລະ ລູກ). ຄອບຄົວຂອງລຸງມີນາຈໍານວນ 1 ທົ່ງເນື້ອທີ່ 1,8 ເຮັກຕາ ທີ່ໄດ້ຮັບການສືບທອດມາຈາກບັນພະບຸລຸດ ຊຶ່ງສາມາດເຮັດການຜະລິດໄດ້ທັງນາປີ ແລະ ນາແຊງໃນເນື້ອທີ່ດຽວກັນ. ສໍາລັບແນວພັນເຂົ້າແມ່ນໃຊ້ແນວພັນປັບປຸງທຸກໆປີຄື: ທ່າດອກຄໍາ 8, ທ່າດອກຄໍາ 16 ແລະ ທ່າດອກຄໍາ 51. ສະເລ່ຍຜົນຜະລິດເຂົ້ານາປີໄດ້ ປະມານ 8-8,5 ໂຕນ, ຜົນຜະລິດເຂົ້ານາແຊງໄດ້ປະມານ 11–11,5 ໂຕນ. ສ່ວນຜົນຜະລິດທີ່ໄດ້ຈາກເຂົ້ານາປີແມ່ນແຮໄວ້ກິນປະມານ 100 ເປົາເຂົ້າເປືອກ, ສ່ວນທີ່ເຫຼືອແມ່ນຂາຍເປັນລາຍຮັບເຂົ້າສູ່ຄອບຄົວ ສະເລ່ຍລາຍຮັບຈາກການຂາຍເຂົ້າເປືອກທັງນາປີ ແລະ ນາແຊງໃນປີ ໜຶ່ງໄດ້ 76 ລ້ານກວ່າກີບ ຊຶ່ງຈໍານວນເຂົ້າດັ່ງກ່າວນີ້ແມ່ນໄດ້ປັ່ນຂາຍໃຫ້ແກ່ໂຮງສີເຂົ້າຂະໜາດໃຫຍ່ IDP ຢູ່ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ.
ລຸງ ລໍາຄໍາ ຈັນທະວົງສາ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ນອກຈາກເຮັດນາປີ ແລະ ນາແຊງແລ້ວ, ຄອບຄົວຂອງຕົນຍັງໄດ້ລ້ຽງງົວຕື່ມອີກປັດຈຸບັນມີງົວທັງໝົດ 8 ໂຕ. ສ່ວນລາຍຮັບຈາກການຂາຍເຂົ້າແມ່ນນໍາໄປພັດທະນາຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຄອບຄົວເຊັ່ນ: ຊື້ໂຮງສີເຂົ້າ, ຊື້ລົດປັ່ນເຂົ້າຈໍານວນ 2 ຄັນ, ປຸກເຮືອນຈໍານວນ 3 ຫຼັງ ແລະ ເປັນທຶນສຳລັບສົ່ງລູກຮຽນໜັງສືຈໍານວນໜຶ່ງ.
ຄຽງຄູ່ກັບຂໍ້ສະດວກກໍຍັງມີຂໍ້ຫຍຸ້ງຍາກຈໍານວນໜຶ່ງທີ່ຈະຕ້ອງໄດ້ສົມທົບກັບພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງເພື່ອແກ້ໄຂເປັນຕົ້ນແມ່ນບັນຫາເຂົ້າເປັນເພ້ຍ ຊຶ່ງໃນໄລຍະຜ່ານມາ ນອກຈາກເຮັດດ້ວຍຕົນເອງແລ້ວ ຍັງໄດ້ໄປຖອດຖອນບົດຮຽນຢູ່ບ່ອນອື່ນຕື່ມອີກ. ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີການຊຸກຍູ້ດ້ານເຕັກນິກຈາກໂຄງການ ແລະ ຫ້ອງການກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ເມືອງໜອງບົກ ແລະ ໂຄງການສົ່ງເສີມກະສິກໍາທີ່ເປັນມິດຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ຫຼື ຄກສກ, ພ້ອມທັງສະໜອງແນວພັນ, ປຸ໋ຍ ແລະ ເຕັກນິກວິຊາການຕື່ມອີກ.
ແນວໃດກໍດີ ໃນຊຸມປີຜ່ານມາລາຄາເຂົ້າເພີ່ມຂຶ້ນທຸກປີ ໂດຍສະເພາະແມ່ນໃນປີນີ້ ລາຄາເຂົ້າຂາຍຕາມທ້ອງຕະຫຼາດ ເພີ່ມຂຶ້ນເກືອບທຸກເດືອນ, ອີງຕາມບົດລາຍງານຂອງສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ລາຄາເຂົ້າສານໜຽວໃນເດືອນເມສາ 2023 ຢູ່ທີ່ລະດັບ 14.838 ກີບ/ກິໂລກຣາມ ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 15.064 ກີບ/ກິໂລກຣາມ ໃນເດືອນພຶດສະພາ 2023, ໃນຂະນະທີ່ລາຄາເຂົ້າສານຈ້າວ ຈາກລາຄາ 15.287 ກີບ/ກິໂລກຣາມໃນເດືອນເມສາ 2023 ເພີ່ມຂຶ້ນເປັນ 16.071 ກີບ/ກິໂລກຣາມ ແລະ ມີທ່າອ່ຽງປັບຂຶ້ນນັບມື້.
ຈາກລາຄາເຂົ້າທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນດັ່ງທີ່ກ່າວມານັ້ນ ອາດເປັນທາງເລືອກໜຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ຊາວນາ ໂດຍສະເພາະຜູ້ທີ່ມີເງື່ອນໄຂ ທັງເນື້ອທີ່, ທັງປະລິມານນ້ຳຫົດເນື້ອທີ່ການຜະລິດຫັນມາເຮັດນາ ເພື່ອປູກເຂົ້າໄວ້ກິນ ແລະ ຂາຍເປັນສິນຄ້າ ສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ຄອບຄົວຄືກັບຄອບຄົວຂອງລຸງ ລໍາຄໍາ ຈັນທະວົງສາ ກໍເປັນໄດ້.
ໂດຍ: ແດງສະຫວັດ ແສນພານິດ
