(ເພື່ອຂ່ຳນັບຮັບຕ້ອນກອງປະຊຸມສຸດຍອດຂອງຄະນະກຳມາທິການແມ່ນ້ຳຂອງສາກົນຄັ້ງທີ 4 ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໃນວັນທີ 2-5 ເມສາ 2023) ເປັນເວລາຫຼາຍພັນປີທີ່ແມ່ນ້ຳຂອງໄດ້ຖືກໃຊ້ເປັນເສັ້ນທາງຂົນສົ່ງຫຼັກລະຫວ່າງບັນດາເມືອງລຽບຕາມຝັ່ງແມ່ນ້ຳເພື່ອສະໜອງໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນ ໃນການເຂົ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ ແລະ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກທາງສັງຄົມ ເຊັ່ນ: ໂຮງຮຽນ ແລະ ການບໍລິການສຸຂະພາບ. ຮູບແບບຕາມປະເພນີທີ່ຊຸມຊົນເຊື່ອມຕໍ່ການຄ້າຍັງດໍາເນີນສືບຕໍ່ມາເຖິງທຸກວັນນີ້; ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ແມ່ນ້ຳໄດ້ມີບົດບາດສຳຄັນຍິ່ງຂຶ້ນໃນເສັ້ນທາງການຄ້າລະຫວ່າງປະເທດ, ການເຊື່ອມຕໍ່ 6 ປະເທດແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະ ອື່ນໆໃນໂລກ.
ສິນຄ້າຕົ້ນຕໍທີ່ຂົນສົ່ງລະຫວ່າງເມືອງຊຽງແສນຂອງໄທ ກັບຈີນສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຜະລິດຕະພັນນໍ້າມັນຈາກນະຄອນຫຼວງບາງກອກ ຊຶ່ງກວມເອົາ 32% ຂອງການຂົນສົ່ງ. ສ່ວນອີກ 68% ແມ່ນຂົນສົ່ງທາງບົກ. ສິນຄ້າຈາກນະຄອນຫຼວງພະນົມເປັນສົ່ງອອກ ໄປຫວຽດນາມ ໃນປີ 2014 ແມ່ນປະມານ 140.000 ໜ່ວຍຕູ້ຄອນເທນເນີ (TEU). ສິນຄ້າຂົນສົ່ງລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ກຳປູເຈຍ ລວມມີນ້ຳມັນ, ສິນຄ້າທົ່ວໄປ, ຊີມັງ, ເຫຼັກ, ຖ່ານຫີນ, ປຸ໋ຍ ແລະ ຜະລິດຕະພັນກະສິກຳ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ການຂົນສົ່ງຜູ້ໂດຍສານຕາມລຳແມ່ນ້ຳຂອງ ກໍເປັນການປະກອບສ່ວນອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວ ໂດຍນັກທ່ອງທ່ຽວຈາກ ສປ ຈີນ, ໄທ ແລະ ສປປ ລາວ ຫຼາຍພັນຄົນ. ເຮືອທ່ອງທ່ຽວ 1.800 ລໍາ ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນຂະນະທີ່ມີເຮືອຂະໜາດໃຫຍ່ຈຳນວນຫຼາຍ ທີ່ມີນ້ຳໜັກເຖິງ 5.000 ໂຕນ (DWT) ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນຢູ່ກຳປູເຈຍ ແລະ ຫວຽດນາມ.
ເຖິງວ່າມີລາຍຮັບ ແລະ ໂອກາດການຈ້າງງານທີ່ມາຈາກການຄ້າກໍຕາມ ແຕ່ທ່າແຮງການເດີນເຮືອຍັງບໍ່ທັນຖືກນຳໃຊ້. ເງື່ອນໄຂການເດີນເຮືອແຕກຕ່າງກັນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍຕາມຄວາມຍາວຂອງແມ່ນ້ຳ. ຕອນເທິງຂອງນ້ຳຕົກຄອນພະເພັງ ພາກໃຕ້ຂອງ ສປປ ລາວ ມີອຸປະສັກ ແລະ ສິ່ງກີດຂວາງ. ມີແຕ່ກໍມີນັກຂັບເຮືອທີ່ມີປະສົບການ ແລະ ເຮືອທີ່ມີຂະໜາດນ້ອຍ, ນ້ຳຕື້ນ, ແລະ ຄວາມຍາວບໍ່ເກີນ 45 ແມັດ ເທົ່ານັ້ນທີ່ສາມາດເດີນເຮືອຕາມລຳແມ່ນ້ຳຂອງໄດ້ຢ່າງປອດໄພໃນສະພາບປັດຈຸບັນ.
ການປັບປຸງທາງເດີນເຮືອໃນຕອນເທິງຂອງແມ່ນ້ຳຂອງ ຈໍາເປັນຕ້ອງມ້າງເອົາແກ້ງຫີນ ຫຼື ຍົກຍ້າຍອອກ. ການປັບປຸງຄາດວ່າຈະເຮັດໃຫ້ ເຮືອບັນທຸກສິນຄ້າຂະໜາດໃຫຍ່ສາມາດຜ່ານແມ່ນ້ຳຂອງໄດ້ ຊຶ່ງຈະສົ່ງເສີມການແລກປ່ຽນສິນຄ້າທັງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ. ແນວໃດກໍຕາມ, ການຍົກຍ້າຍສິ່ງກີດຂວາງແບບບໍ່ລະມັດລະວັງອາດສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ການໄຫຼຂອງນໍ້າຊຶ່ງຈະສົ່ງຜົນໃຫ້ນໍ້າໄຫຼຈາກຕອນເທິງ ສູ່ຕອນລຸ່ມຫຼຸດລົງ.
ອີງຕາມການປະເມີນຂອງການສຶກສາສະພາມົນຕີ ຄມສ, ຜົນປະໂຫຍດດ້ານເສດຖະກິດຈາກຂະແໜງການເດີນເຮືອໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 69 ຕື້ໂດລາ ໃນປີ 2014 ຊຶ່ງເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງສິບເທົ່າໃນ 24 ປີທີ່ຜ່ານມາ. ຢ່າງໃດກໍຕາມ, ການສັນຈອນທາງນໍ້າທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນມີທ່າແຮງທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ເກີດມົນລະພິດທີ່ສໍາຄັນເຊັ່ນ: ນໍ້າມັນຮົ່ວຈາກອຸບັດເຫດການຂົນສົ່ງ ແລະ ເຫດການໃຫຍ່ເຊັ່ນໄຟໄໝ້ ແລະ ການລະເບີດ ຊຶ່ງທັງໝົດນີ້ສາມາດສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຊຸມຊົນໄດ້.
ວຽກງານການເດີນເຮືອຂອງ ຄມສ ໄດ້ມາຈາກສັນຍາແມ່ນ້ຳຂອງ ໃນມາດຕາ 9 ວ່າດ້ວຍເສລີພາບໃນການເດີນເຮືອ. ໂດຍສະເພາະ, ຄມສ ສົ່ງເສີມບັນດາປະເທດໂດຍຜ່ານ ແຜນຍຸດທະສາດທົ່ວອ່າງແມ່ນ້ຳຂອງ ແລະ ແຜນແມ່ບົດກ່ຽວກັບການຂົນສົ່ງທາງນ້ຳ ທີ່ສົ່ງເສີມການເດີນເຮືອ, ການເຊື່ອມຕໍ່ ແລະ ການຄ້າທາງນ້ຳ. ບັນດາລະບຽບການ ຄມສ ລວມທັງ ຂະບວນການປຶກສາຫາລືລ່ວງ ໜ້າ ທີ່ຮັບປະກັນໃຫ້ທຸກໂຄງການຕາມລຳແມ່ນ້ຳຂອງມີການເດີນເຮືອທີ່ດີ ຊຶ່ງອຳນວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ເສລີພາບໃນການເດີນເຮືອ; ນອກຈາກນີ້ ຂໍ້ຕົກລົງລະຫວ່າງປະເທດທີ່ສ້າງຄວາມສະດວກຕາມກົດລະບຽບການຂົນສົ່ງທາງນນໍ້າ ບັນດາບົດແນະນຳ ແລະ ເຄື່ອງມືທີ່ອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ຄວາມປອດໄພໃນການເດີນເຮືອ ການສຶກສາ ແລະ ການປະເມີນຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຂອງການເດີນເຮືອເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງການສຶກສາຂະໜາດໃຫຍ່.
