ຫັດຖະກຳຈັກສານ ເປັນອາຊີບໜຶ່ງທີ່ຕິດພັນກັບປະຊາຊົນລາວ ມາແຕ່ດົນນານແລ້ວ, ບາງຄອບຄົວ ຫຼັງຈາກທີ່ເຮັດການຜະລິດກະສິກຳ ຫຼື ເຮັດໄຮ່ນາຮົ້ວສວນແລ້ວ ກໍມາສຸມໃສ່ຫັດຖະກຳຈັກສານ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າຄອບຄົວ ດັ່ງກຸ່ມຜູ້ຜະລິດຫັດຖະກຳຈັກສານ ເພື່ອສະໜອງໃຫ້ແກ່ຮ້ານຫັດຖະກຳຈັກສານຊາວບ້ານ ເຖິງວ່າເປັນອາຊີບສຳຮອງ ແຕ່ກໍເປັນລາຍໄດ້ຫຼັກຂອງຄອບຄົວ.
ໃນໂອກາດເຂົ້າຮ່ວມ ງານມະຫະກໍາຫັດຖະກໍາລາວ ຄັ້ງທີ 21 ທ່ານ ນາງ ສຸກສາຄອນ ນັນທະວົງ ເຈົ້າຂອງຮ້ານຫັດຖະກໍາຊາວບ້ານ ໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດຕໍ່ສື່ມວນຊົນວ່າ: ຫັດຖະກໍາເຄື່ອງຈັກສານດ້ວຍໄມ້ປ່ອງ ວາງຂາຍພາຍໃນຮ້ານ ແມ່ນໄດ້ມາຈາກຫຼາຍແຂວງ ເປັນຕົ້ນ: ແຂວງວຽງຈັນ, ແຂວງຫົວພັນ, ແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ ແລະ ແຂວງຈໍາປາສັກ, ຜະລິດຕະພັນດັ່ງກ່າວ ໄດ້ແກ່: ກະຕ່າຂອງຂວັນ, ຂັນ, ໂຖດອກໄມ້, ແນວງວມພາເຂົ້າ, ກະຕ່າໃສ່ຂີ້ເຫຍື້ອ, ແນວງວມຕຸກນໍ້າດື່ມໃຫຍ່, ກະເປົາ, ເຄື່ອງໃຊ້ໃນຮ້ານອາຫານ ແລະ ຜະລິດຕະພັນອື່ນໆ; ຜະລິດຕະພັນຫຼັກໆແມ່ນມາຈາກເມືອງໂພນໂຮງ, ແຂວງວຽງຈັນ ໄດ້ແກ່: ຊັ້ນວາງເຄື່ອງ, ກະຕ່າ, ກະເຈາະ, ຕິບເຂົ້າ, ໂຄມໄຟ; ຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ມາຈາກແຂວງຫົວພັນ ໄດ້ແກ່: ກະຕ່າຂອງຂວັນ, ກະລ່ອມບູຮານ (ຫີບ); ຈາກແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ ໄດ້ແກ່: ກະຕ່າຂອງຂວັນ.
ທ່ານ ນາງ ສຸກສາຄອນ ນັນທະວົງ ກ່າວອີກວ່າ: ຄອບຄົວຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້ເລີ່ມທຸລະກິດຫັດຖະກໍາມາແຕ່ປີ 2000 ໂດຍໄລຍະເບື້ອງຕົ້ນ ແມ່ນຜູ້ເປັນສາມີ (ຜົວ) ເປັນຜູ້ນໍາຜະລິດຕະພັນມາຂາຍ, ເມື່ອເຫັນວ່າ ມີລາຍຮັບດີ ຕົນເອງຈຶ່ງໄດ້ຕັດສິນໃຈລາອອກຈາກການເປັນພະນັກງານ ແລ້ວຫັນມາເອົາໃຈໃສ່ທຸລະກິດຫັດຖະກໍາຢ່າງຈິງຈັງນັບແຕ່ປີ 2005 ເປັນຕົ້ນມາ.
ສຳລັບ ການເກັບຊື້ຜະລິດຕະພັນນໍາປະຊາຊົນ ແມ່ນໃນຮູບແບບສໍາເລັດຮູບ ແລະ ເຄິ່ງສໍາເລັດຮູບ ແລ້ວຈຶ່ງນໍາມາໃຫ້ກຸ່ມຫັດຖະກໍາຂອງຮ້ານເສີມແຕ່ງຕື່ມ (ກຸ່ມຫັດຖະກໍາຊາວບ້ານ ປະກອບດ້ວຍປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານວັງມົນ, ບ້ານນາບອນ ແລະ ບ້ານທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງ), ສ່ວນຜະລິດຕະພັນທີ່ໄດ້ຂາຍດີທີ່ສຸດແມ່ນ ແນວງວມພາເຂົ້າ, ຊຶ່ງນອກຈາກຂາຍຢູ່ພາຍໃນປະເທດເຮົາແລ້ວ ຍັງມີພໍ່ຄ້າຄົນກາງມາຊື້ເອົາໄປຂາຍທີ່ປະເທດເພື່ອນບ້ານ.
ກ່ອນບໍ່ທັນເກີດການແຜ່ລະບາດຂອງເຊື້ອພະຍາດໂຄວິດ-19 ຜະລິດຕະພັນແມ່ນໄດ້ຂາຍດີພໍສົມຄວນ ປະມານ 300 ອັນ-500 ອັນຕໍ່ອາທິດ ໂດຍມີພໍ່ຄ້າຄົນກາງມາຮັບຊື້; ແຕ່ເມື່ອເກີດມີການລະບາດພະຍາດໂຄວິດ-19 ການຂາຍ ກໍຄືການຜະລິດທຸກໆຢ່າງຢຸດສະງັກ. ປັດຈຸບັນ ແມ່ນມີແມ່ຄ້າຄົນລາວ ມາຊື້ ເພື່ອໄປຂາຍທີ່ຕະຫຼາດນັດຊາຍແດນ ຊຶ່ງເນັ້ນ ກະຕ່າໃສ່ຂອງຂວັນ, ກະຕ່າໃສ່ຂີ້ເຫຍື້ອ, ກ່ອງທີ່ມີຝາປິດ, ກະຕ່າງວມຕຸກນໍ້າດື່ມ, ແນວງວມພາເຂົ້າ, (ສະເພາະແນວງວມພາເຂົ້າ ມີ 4 ລຸ້ນ ຫຼື 4 ຂະໜາດ); ສ່ວນໂຄມໄຟ ແມ່ນລູກຄ້າຕາມຮ້ານອາຫານມັກຊື້ເພື່ອນໍາໄປປະດັບເອ້ຍ້ອງແບບເຮືອນຊົງລາວ ຊຶ່ງຖືວ່າ ຄົນລາວອຸດໜູນຜະລິດຕະພັນລາວດ້ວຍກັນ.
ຮ້ານຫັດຖະກໍາຊາວບ້ານ ຕັ້ງຢູ່ ຖະໜົນຄູວຽງ-ໄຟແດງທາດຂາວ, ເປີດຕັ້ງແຕ່ວັນຈັນ-ວັນເສົາ, ສ່ວນວັນອາທິດ ແມ່ນປິດຮ້ານໄປຫາກຸ່ມຜູ້ຜະລິດ ເພື່ອນໍາເອົາຜະລິດຕະພັນມາວາງຂາຍພາຍໃນຮ້ານ, ສ່ວນກຸ່ມຜູ້ຜະລິດສະໜອງໃຫ້ຮ້ານຫັດຖະກຳຊາວບ້ານ ສ່ວນຫຼາຍມີອາຊີບເຮັດນາປູກເຂົ້າ ເປັນຫຼັກ ແຕ່ອາໄສໄລຍະເວລາການເກັບກູ້ຜົນຜະລິດແລ້ວ, ມາສຸມໃສ່ວຽກຫັດຖະກຳຈັກສານ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ຄອບຄົວ ໂດຍລາຍຮັບຂອງຜູ້ຜະລິດຈະມີລາຍໄດ້ສະເລ່ຍ 500.000 ກີບ-1.000.000 ກີບ/ຄົນ/ອາທິດ, ມີບາງຄອບຄົວມີແຮງງານຜະລິດ 2-3 ຄົນ ລາຍຮັບ 2.000.000 ກວ່າກີບ/ອາທິດ ຊຶ່ງເຖິງວ່າເປັນອາຊີບສຳຮອງ ແຕ່ກໍເປັນລາຍໄດ້ຫຼັກຂອງຫຼາຍຄອບຄົວກໍວ່າໄດ້.
(ຂ່າວ: ແສງຈັນ)